Mısır’ın Askeri Deha Firavunu III. Thutmose Kimdi?

Whatsapp Facebook Twitter LinkedIn

III. Thutmose, saltanat naibiyken firavun olan Hatşepsut’un gölgesinden kurtulduğunda ün kazanmakta hiç vakit kaybetmemişti. Mısır’ı içe dönük bir krallıktan; şanlı, muzaffer bir ulusa çevirdi. Gelecek tarihçilerin “Mısır’ın Napolyon’u” olarak adlandıracakları büyük bir askeri stratejist olarak nam saldı.

III. Thutmose, iktidara gelişinden yalnızca birkaç ay sonra 20.000 askerlik ordusuyla, günümüz İsrail’inin kuzeyinde yer alan ve daha çok Yunanca adı Armageddon’la bilinen Megiddo’ya yürüdü. Ona karşı bir araya gelen düşmanları kentin dışında toplanmıştı. Katipler de askerlerle birlikte giderek, sefere dair detayları III. Thutmose Yıllıkları olarak bilinen paha biçilemez kayıtlara yazmıştı.

 

III. Thutmose Megiddo’ya doğrudan saldırmak için birliklerini tehlikeli bir dağ geçidine yönelterek hem danışmanlarına meydan okudu hem de düşmanlarının gözünü korkuttu. Tanrıların kendisini koruyacağına inandığını göstermek için bu riskli ilerleyişe önderlik etti nitekim tüm askerleri geçidi burunları bile kanamadan geçti.

Ardından, Megiddo’da savaşa, saf altından bir savaş arabası üzerinde, çok geçmeden direnmeyi bırakıp kent surları içindeki güvenli bölgelerine çekilecek rakiplerinin başlarını döndürüp şaşkınlığa uğratan parlaklıktaki zırhıyla girdi. Kenti yedi ay boyunca kuşatma altında tutan III. Thutmose kent halkını sonunda teslim oluncaya kadar acımasızca aç bıraktı.

III. Thutmose askeri başarısını yalnızca Megiddo’da değil, Nubiya’da, Fenike limanlarında, değerli ticaret merkezi Kadeş’te ve Mitanni Krallığı’nda da gösterdi. Düzenlediği 17 sefer boyunca, diğer tüm firavunlardan daha çok toprak aldı. Döneminde Mısır en geniş sınırlarına ulaştı.

Yağmalar, vergiler ve haraçlar da dâhil seferlerden kazanılanlar Mısır’ın hazinesini doldurup taşırdı, Thutmose’yi ise o dönemin en zengin insanı yaptı. Ele geçirdiği topraklardan yalnızca para değil insan sermayesi de kazandı. Mağlup ettiği hükümdarların oğullarını Mısır’a getirip burada eğitim aldırdı. Mısır geleneğine alışan bu gençler yurtlarına Mısır taraftarı olarak dönüyordu.

 

III. Thutmose, sonraki haleflerinden askeri başarılarını abartan II. Ramses’in aksine, tüm zaferlerini hakkıyla kazandı.  Yıllıkları Karnak’taki Amun Tapınağı’nın duvarlarına yazıldı. Buradaki Festival Salonu’nda, Asya seferlerinde toplattığı hayvanlar ve 275 çeşit bitki detaylıca resmedildi.

Karnak’a obeliskler diktirdi, Heliopolis’e ise bir güneş tanrısı tapınağı inşa ettirdi. Hatşepsut ve iktidarına dair neredeyse tüm kayıtları sildirip soyunu doğrudan aynı ismi taşıyan atalarına bağlayarak Mısır’ın en güçlü ve en erdemli hükümdarı olma iddiasını kuvvetlendirdi.

National Geographic. Kristin Baird Rattini.